فرهنگ سیاسی و تأثیرآن در رویکرد ایرانیان به روسیه

Authors
abstract

به دلیل تجزیه بخشی از خاک ایران توسط روسیه در قرن نوزدهم و اساساً روابط استعماری ایران با قدرت های بزرگ در قرن نوزدهم و اشغال ایران در دو جنگ جهانی اول و دوم، دیدگاه ایرانیان به قدرت های بزرگ، خصوصاً نسبت به روسیه منفی است. اما این ذهنیت منفی صرفاً ناشی از رویدادهای تاریخی نیست، بلکه یکی از دلایل چنین ایستار ذهنی متأثر از فرهنگ سیاسی و سبک تاریخ نگاری در ایران است که پدیده های سیاسی و تاریخی به صورت تک عاملی و با صبغه فرهنگی ایرانیان مورد تجزیه و تحلیل قرار می گیرد و بخش زیادی از قصورات داخلی و کاستی های فرهنگی فرافکنی می گردد. با توجه به روانشناسی انسان ها که همیشه حوادث منفی را برجسته تر از حوادث مثبت ارزیابی می کنند، این قضیه در روابط ایران و روسیه نیز صدق     می کند و تاریخ نگاری غالب در ایران سعی در اغماض و در حاشیه قرار دادن حوادث مثبت روابط دو کشور دارد. در شکل گیری ذهنیت یک ملت نسبت به دیگران، فقط رویدادها نقش ندارند، بلکه نوع روایت نیز بسیار حایز اهمیت است. ذهنیت ایرانیان به روسیه هر چه که باشد، این کشور یک واقعیت ژئوپلیتیک برای ایران است و داشتن رابطه اصولی و دراز مدت با این همسایه اجتناب ناپذیر است. برای رسیدن به این هدف، بستر سازی فرهنگی و تجدید نظر در سبک تاریخ نگاری اجتناب ناپذیر است. در این پژوهش از طریق تحلیل محتوای کتاب تاریخ دبیرستان، نقل قول نخبگان و نظرسنجی از دانشجویان، اولاً دیدگاه کلی ایرانیان نسبت به روسیه ارزیابی می گردد؛ ثانیاً در تبیین چرایی این دیدگاه، یکی از علل آن فرهنگ سیاسی غالب و سبک تاریخ نگاری جستجو می شود.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

فرهنگ سیاسی روسیه: ریشه‌ها، ابعاد و پیامدها

فرهنگ سیاسی از جمله مفاهیمی است که در دهه‌های اخیر برای تبیین رفتارهای سیاسی مردمان یک جامعه با همدیگر و با دولت‌ها و تعاملات دولت‌ها با مردم مورد توجه اندیشمندان قرار گرفته است. فرهنگ سیاسی امری پویاست که در گذر زمان شکل گرفته و جریان می‌یابد. در روسیه نیز در سال‌های اخیر به دنبال تحولات پس از فروپاشی کمونیسم و دوران یلتسین و سپس با روی کار آمدن و تداوم نظام سیاسی جدید به وسیله پوتین، این ...

full text

تأثیر فرهنگ سیاسی ایرانیان بر سیاست خارجی

فرهنگ سیاسی ایرانیان به دلیل تغذیه از منابع مختلف که گاه در تعارض با یکدیگرند، بررسی ‏های فرهنگی در باره رفتار سیاسی  را دچار مشکل ساخته است. در عین حال، این واقعیت که ایرانیان نسبت به حاکم و حکومت  مشروع و روابط جامعه اسلامی با بیگانگان، چگونه می ‏اندیشند، منجر به ظهور دانش سیاسی آنان می‏گردد و ریشه طرح این پرسش‏ها و منابع پاسخ به آنها را باید در فرهنگ سیاسی جست و جو کرد. در میان آنچه که در ب...

full text

موعودگرایی در الهیات سیاسی ایرانیان

موعودگرایی در اندیشه و عمل سیاسی ایرانیان جایگاه ویژه‌ای دارد. به‌اعتباری، می‌توان یکی از ویژگی‌های فرهنگ سیاسی ایرانیان را باور به ظهور منجی برای نجات از دشواری‌های سیاسی و اجتماعی دانست. گویی به‌رغم گسست‌ها و چندپارگی‌ها، نوعی تداوم یا استمرار نیز در تاریخ اندیشۀ سیاسی ایرانیان در کار بوده است. فرشتۀ زمین ایرانیان در هر عصر درگیر وضعیتی مخاطره‌آمیز بوده، و در خاک خود امیدهای گوناگون پرورده اس...

full text

فرهنگ و شخصیت ایرانیان در سفرنامه‏‏های خارجی

به سفرنامه‏ها به عنوان یکی از منابع مهم شناخت ویژگی‏های فرهنگی و اجتماعی جوامع توجه شده، ولی این توجه همواره با محدودیت‏هایی در فهم، شناخت و تفسیر نیز قرین بوده است. سفرنامه‏ها در واقع، نوعی روایت است، روایتی که قالبِ زمان، مکان، موقعیت و رخدادها، تنگناهایی را برای آن به وجود می‏آورد. روایت سفرنامه‏نویسان غیرایرانی درباره ایرانیان و ویژگی‌های فرهنگی ـ اجتماعی آنان موضوعی است که در مقاله حاضر به ...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
مطالعات آسیای مرکزی و قفقاز

جلد ۱۴، شماره ۶۱، صفحات ۶۵-۹۰

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023